Już niedługo koniec listopada. Zbliżają się Święta, a to znaczy, że czas na PIERNIKI!
Piernik – ciasto o słodko-pikantnym smaku, o długiej trwałości, zrobione z mąki pszennej lub żytniej, miodu, karmelizowanego cukru, tłuszczu, jajek, wody (lub mleka), środka spulchniającego, mocno przyprawione przyprawami korzennymi.
Piernik się nie psuje, bo zawiera goździki, pieprz i miód, które mają właściwości bakteriobójcze oraz doskonale konserwują
Tradycja pieczenia pierniczków zawędrowała do Polski z Holandii, a w Polsce najbardziej popularne są te z Torunia! W okresie przedświątecznym pierniczki piecze się w prawie każdej rodzinie.
Są różne legendy opowiadające o początkach wypieku pierników w Toruniu. Jedna legenda mówi o Katarzynce, córce toruńskiego młynarza, która miała przygotować wyśmienite przysmaki na przyjazd króla do Torunia. Pszczoły podpowiedziały jej dołożenie miodu do chleba i ciast. Wypieki udały się znakomicie, a król zaczął odtąd sławić toruńskie pierniki w całej Europie. Do dziś niektóre pierniki nazywane są Katarzynkami.
Inna legenda mówi, że jeden z toruńskich piernikarzy zachorował i poprosił swoją córkę Kasię, aby ta zastąpiła go przy pracy. Kasia nie mogła znaleźć foremek i wycięła kubeczkiem 6 kółeczek, które ułożyła w piecu. I stąd wziął się kształt znanych nam wszystkim „Katarzynek”.
Ponieważ imieniny Katarzyny przypadają 25 listopada, tradycją stało się ,iż w noc poprzedzającą ten dzień obchodzono tzw. Katarzynki”. Wtedy to chłopcy szukający panny nadającej się na żonę wróżyli sobie ze snów.
Nie wiadomo, kto wymyślił pierniki, wiadomo natomiast, że ciastka z dodatkiem pieprzu i miodu, zbliżone smakiem do pierniczków jadano już w starożytności. W średniowieczu ciastka z dodatkiem korzennych przypraw, przywożonych z wypraw krzyżowych, stały się specjalnością zakonników, a w szczególności benedyktynów.
Etymologia słowa piernik pochodzi od staropolskiego wyrażenia pierny, czyli pieprzny.
Piernik to przede wszystkim symbol bogactwa – na chłopskie stoły trafił dopiero w XIX wieku, ze względu na coraz bardziej dostępne przyprawy korzenne. Do dziś oznacza on dobrobyt i luksus oraz słodkie życie. Dlatego pierniki w niektórych częściach Polski są jedną z 12 obowiązkowych potraw wigilijnych.
W Toruniu działa Żywe Muzeum Piernika, które dumnie kontynuuje ponad 600-letnią tradycję ich wyrobu.
Jolanta Siwczak i Renata Knaś – Wasze bibliotekarki